دلیل تفاوت قدرت و سایز عضلات سمت راست و چپ بدن چیست؟

حدس میزنید دلیل عدم تقارن و یا تفاوت قدرت و یا سایز عضلانی سمت راست و چپ بدن چیست؟ اگرچه این تفاوت ها حاکی از عدم تعادل بین عضلات شما است، اما باید بدانید این موضوع تماماً تقصیر شما نیست. اکثر ما بیشتر به آن سمت از بدن خود هستیم که توانایی اجرای درست حرکات را داشته باشد، برای انجام کارها تکیه می کنیم.

همین امر باعث شده تا از سمت ضعیف بدن کمتر استفاده کنیم. به نظر می رسد این عدم تقارن عضلانی در ورزشکاران حرفه ای نیز دیده می شود. علت چیست؟

به نظر شما تفاوت قدرت و سایز عضلات در سمت راست و چپ می تواند دردسرساز باشد؟! محور اصلی این مطلب فیت لیدی، آشنایی شما با دلایل تفاوت قدرت و سایز عضلات و پیشنهاد راهکارهایی برای ایجاد توازن و تعادل در عضلات است.

عدم تعادل و توازن در عضلات سمت راست و چپ بدن ناشی از چیست؟

وقتی صحبت از تعادل و توازن بین عضلات می شود، سیستم عصبی بیشتر از سیستم عضلانی باید مورد بررسی قرار بگیرد. سیستم عصبی، پیشرو مسیر افزایش قدرت و سایز عضلات است. به عبارت دیگر با تمرینات مناسب و برنامه ریزی شده می توانید سیستم عصبی خود را گسترش داده و پس از ارتقا سیستم عضلانی، با یک واحد عصبی-عضلانی قوی تر، از هرگونه عدم تقارن ، تعادل و توازن بین عضلات سمت راست و چپ بدن به دور باشید.

به عقیده برخی از متخصصان علم تمرین، قدرت هر دو دست راست و چپ زمانی می تواند با یکدیگر برابر باشد به شرط اینکه هماهنگی های عصبی اتفاق بیفتد. مغز از طریق سیستم عصبی به عضلات بدن فرمان می دهد و اختلال در این سیستم می تواند ناهماهنگی و عدم تقارن عضلانی را به دنبال داشته باشد.

اگر راست دست باشید، نوشتن با دست چپ برایتان غیرممکن نیست، اما به اندازه دست راست، آسان نیست. شاید در مقالات زیادی راجع به تفاوت بین افراد راست دست و چپ دست مطالعه کرده باشید، و دلیل تفاوت را در فعالیت نیمکره های مغزی بدانید!

کاملاً درست است! فعالیت نیمکره های مغزی با سیستم عصبی افراد در ارتباط است. پس عدم تقارن بدن بدن و عدم تعادل و توازن بین سمت راست و چپ، در درجه اول به سیستم عصبی هر فرد برمی گردد.

عادت های غلط که منجر به تفاوت قدرت در یک سمت بدن می شود

انجام فعالیت های یک طرفه در طولانی مدت می تواند منجر به ایجاد عدم تعادل عضلانی شود. برخی از این عادت ها شامل موارد زیر می باشد.

• کار کردن بیش از حد با یک سمت بدن.
• لم دادن بیش از حد به یک سمت از بدن.
• بلند کردن و یا حمل کردن وسایلی همچون کوله پشتی با یک سمت(بر اساس عادت)

آیا تفاوت در قدرت و سایز عضلات سمت چپ و راست بدن می تواند دردسرساز باشد؟

اگر شما بتوانید حرکتی مثل جلوبازو دمبل را با یک دست، 10 تکرار اجرا کنید ولی با دست دیگر خود فقط قادر به اجرای 6 تکرار باشید(با همان وزنه)، شما با عدم تعادل عضلانی مواجه شده اید.

یکی از تئوری های فیزیولوژی ورزشی اشاره به این دارد که؛ اگر فردی در عضلات جلو بازو دچار عدم تعادل شده باشد به جرﺃت می توان گفت که در عضلات پشت بازو، سینه و … هم دچار تفاوت قدرت عضلانی می شود زیرا تمام عضلات بدن مانند یک سیستم یکپارچه عمل می کنند. این موضوع می تواند در یک سمت بدن دیده شود و یا عدم تقارن بین سمت چپ و راست بدن را به همراه داشته باشد.

شاید به همین دلیل است که ورزشکاران به طور کلی به یک سمت از بدنشان اعتماد بیشتر دارند و استفاده از سمت مخالف را نوعی ریسک می دانند.

وقتی در اجرای یک حرکت مثل پرس سرشانه با دمبل، از عضلات راست و چپ به طور همزمان کار می کشید، عضلات سمت قوی تر، به درستی دچار انقباض شده و در اجرای حرکت به شما کمک می کنند، در حالیکه عضلات سمت ضعیف، به دلیل عدم توانایی در اجرای درست حرکت، از عضلات دیگری که نباید در این شرایط فراخوان شوند، استفاده می کند. استفاده مکرر و نادرست از عضلات نامربوط، منجر به آسیب دیدگی می شود.

بهترین راهکار برای برطرف کردن تفاوت قدرت عضلانی در سمت راست و چپ

بهترین راهکار برای برقراری توازن و تعادل بین عضلات سمت چپ و راست و یا بین عضلات پشت و جلو بدن، استفاده از تمرینات یک طرفه (تک دست یا تک پا) است. به ظور مثال اجرای حرکت ددلیفت تک پا، جلوران تک پا، پشت بازو تک دست و…!

این تمرینات می تواند نقاط ضعف شما را بپوشاند و باعث ایجاد تقارن عضلانی شود.

3 راهکار مهم برای انتخاب وزنه مناسب در اجرای حرکات به صورت تک دست یا تک پا

• ابتدا با سمت ضعیف تر شروع کنید.

در تمرینات تک دست یا تک پا، باید از سمت ضعیف تر شروع کرد تا به میزان تفاوت قدرت و سایز عضلات در دو سمت بدن بیشتر پی برد. مثلاً اگر راست دست باشید، بهتر است حرکت جلو بازو دمبل را با دست چپ شروع کنید.

• وزنه ای را که برای سمت ضعیف تر مناسب است انتخاب کنید.

شاید وزنه ای که برای یک سمت از بدن شما بسیار سنگین باشد، برای سمت دیگر ناچیز محسوب شود. هدف ما از این تمرینات ایجاد توازن عضلانی است. اگر در حرکت جلوران دستگاه، برای پای ضعیف 35 کیلو و برای پای قوی 40 کیلو را انتخاب کنید، باز هم توازن عضلانی را برهم زده اید. پس وزنه ای را انتخاب می کنیم که پای ضعیف قادر به بلند کردن آن باشد.که در مثال بالا، 35 کیلو مناسب ترین وزنه است.

• تعداد تکرار در اجرای حرکت توسط هر سمت از بدن باید برابر باشد.

سمت قوی و برتر بدن قادر به انجام تکرار بیشتری نسبت به سمت ضعیف بدن است. اما هدف ما این است که توان عضلات سمت ضعیف به توان عضلات سمت قوی برسد. بنابراین تعداد تکرار ها هم مشابه با میزان وزنه انتخاب شده، باید باهم برابر باشند. برای مثال وزنه 35 کیلوگرمی در حرکت جلوران تک پا، باید برای هر سمت از بدن 12 تکرار انجام شود که طبیعتاً برای یک سمت آسان و برای سمت دیگر بدن، سخت است.

چرا بدنسازی و تمرین با وزنه برای بهبود تعادل عضلانی مناسب است؟

بدنسازی و تمرینات با وزنه بهترین روش برای ایجاد توازن و هماهنگی در عضلات سمت چپ و راست بدن و رفع عدم تقارن است. فارغ از اینکه ورزشکار حرفه ای در رشته ورزشی خاصی هستید یا نه، باید بدانید که عضلات تقویت نشده شما را مستعد آسیب می کند.

آسیب دیدگی فقط در هنگام ورزش های حرفه ای اتفاق نمی افتد بلکه استفاده بیش از حد از یک عضو و فراموش کردن عضو دیگر، تعادل عضلانی را برهم زده و منجر به دردهای مزمن می شود. همین موضوع یکی از علل کمردرد در ورزش بدنسازی است.

ورزشکار حرفه ای هر چقدر هم در اجرای تکنیک خود ماهر باشد، باز هم بیشتر از همه از عضلات برتر خود استفاده می کند و یک سمت از بدن را فراموش می کند. مثلاً تنیسور هایی که با دست برتر خود  راکت در دست گرفته وضربه می زنند، دست ضعیف و یا به عبارتی سمت ضعیف بدن خود را نادیده می گیرند!

همین امر، چابکی، سرعت، قدرت و تمام فاکتورهای قهرمانی آن ها را به خطر می اندازد .بنابراین تمرین با وزنه به منظور ایجاد توازن و تعادل عضلانی برای تمام افراد اعم از ورزشکاران حرفه ای و کسانی که به دنبال سلامتی هستند لازم است.

کلام آخر

اکثر در یک سمت از بدن، قدرت و تعادل بیشتری دارند که ناشی از عادات نادرست زندگی و یا رشته ورزشی خاصی که در آن فعالیت می کنند، می باشد. این تفاوت قدرت و سایز عضلانی در قسمت های مختلف بدن می تواند منجر به آسیب دیدگی شده و فرد را از سلامت و یا قهرمانی دور کند.

اما برای به حداقل رساندن این تفاوت قدرت در سمت راست و چپ بدن راهکارهایی مثل اصلاح عادات روزانه و تمرین باوزنه (به صورت تک پا  و تک دست) وجود دارد. بدنسازی و تمرین با وزنه، در اصلاح و بهبود وضعیت افراد، نقش پررنگی دارد.

آیا شما هم تفاوت قدرت و سایز در دو سمت بدن دارید؟ فراموش نکنید هر سوال یا نظری در این زمینه داشته باشید، می‌توانید در قسمت نظرات یا در شبکه های اجتماعی فیت لیدی با ما در میان بگذارید.

در ادامه بخوانید: ۱۰ ویژگی بسیار مهم برنامه تمرینی بدنسازی بانوان